Het onroerend erfgoeddecreet in Vlaanderen is gewijzigd en de Vlaamse overheid heeft haar gemeentes de opdracht gegeven onderzoek te doen naar een mogelijke herbestemming van hun historische gebouwen. In Dilbeek is dat onderzoek al van start gegaan met een bevraging van de bevolking over de toekomst van de elf historische kerken in onze gemeente. De eerste bijeenkomst, of liever de tweede, het plan van aanpak werd natuurlijk eerst besproken, had plaats in de lokalen van het oude gemeentehuis in Itterbeek en betrof de St. Pieterskerk en de St. Annakerk, met uitleg van Mieke Verschaffel en schepen Jef Vanderoost. Blijkbaar staat het een gemeente niet vrij om te beslissen wat er met de kerkgebouwen moet gebeuren, de kerk heeft middels het Bisdom, de Deken, het Centraal kerkbestuur èn de kerkfabriek een dikke vinger in de pap. Afhankelijk van de soort bestemming, kunnen de burgers en het gemeentebestuur echter wel degelijk meedenken en mee beslissen.

Het doel is dus een visie uit te werken die goedgekeurd kan worden door Bisdom en Gemeente. Wij citeren hier letterlijk Jef Vanderoost.

Welke mogelijkheden zijn er?

Om te beginnen zijn er 11 kerken, waarvan sommige nog (min of meer) in bedrijf. Er zal dus naar verschillende oplossingen gezocht moeten worden. We kunnen bijvoorbeeld kiezen voor exclusief gebruik. Zolang de Katholieke kerk de enige gebruiker is, verandert er niets, maar ook andere geloofsgemeenschappen of organisaties kunnen het exclusief gebruik verkrijgen.

We kunnen opteren voor medegebruik. Dit kan zijn medegebruik door andere geloofsgemeenschappen, maar het kan net zo goed betekenen dat de toeristische dienst een hoekje van de kerk in gebruik neemt, of de bibliotheek.

Nevenbestemming is een optie die erg lijkt op medegebruik, het is de verdeling in tijd en ruimte die anders is.

Als laatste mogelijkheid is er de herbestemming. Deze mogelijkheid grijpt iets meer in in de organisatiestructuur van de kerk, gezien het gebouw daarvoor ontwijd moet worden, maar biedt wel meer mogelijkheden. Een voorbeeld hiervan is de kerk van het Don Boscoklooster in de Hendrik Placestraat die recent is omgevormd naar een sporthal voor de Broederschool (reeds voor de start van dit traject). Men zou kunnen kiezen voor appartementenbouw, cultuurcentra.. er zijn veel ideeën, maar ja, wie betaalt dat allemaal, hoor ik u, terecht, vragen. Wel, een afvaardiging van ons kartel Groen-sp.a probeert zoveel mogelijk van die bijeenkomsten bij te wonen en wij kunnen met gepaste trots melden dat wij meegaan met onze tijd! Wij hebben namelijk Crowdfunding voorgesteld.

Crowdfunding?

Is het dan de bedoeling dat de bevolking de totale kosten van zo'n herbestemming draagt? Nee, natuurlijk niet. De gemeente is en blijft de hoofdverantwoordelijke. Daarvoor betalen wij namelijk graag onze gemeentebelastingen! In tegenstelling tot wat de VLD denkt. ( nou, denkt..) Wat wij willen uitwerken, is het idee dat burgers financieel bij kunnen dragen tot het verbouwen en/of het herstellen van de kerkgebouwen. Kunnen. Niet moeten. Uiteraard geeft dit de individuele burger geen speciale rechten op het gebouw, de bijdrage moet gezien worden als een bijdrage aan een groter goed. Het welbevinden van de medeburgers.

Het is duidelijk dat, zelfs met overheidssteun, de gemeente Dilbeek diepgaande veranderingen aan 11 gebouwen financieel niet alleen kan dragen, maar om te voorkomen dat onze historie in handen valt van projectontwikkelaars, die nooit willen wat wij willen, is het misschien helemaal niet zo'n gek idee om de bevolking om een vrijwillige bijdrage te vragen. Wel moeten er zeer duidelijke afspraken gemaakt worden betreffende de wijze waarop de gelden verdeeld en gebruikt zullen worden en een financiële ondergrens moet absoluut op voorhand aan de gemeente opgelegd worden, al was het maar om er op voorbereid te zijn dat de VLD halverwege de werken nog eens een streek uithaalt. Ook moeten we bekijken of de Crowdfunding wordt uitbesteed aan een bureau of aan een gemeentedienst.

We hebben nog veel werk voor de boeg, zoveel is duidelijk. En we hebben, zoals steeds, mensen nodig die mee komen praten en meehelpen plannen uit te werken, dus als u zich geroepen voelt ...

Marieke Hoekendijk